Een rustpunt na de stresstest
Prof. dr. Arfan Ikram, voorzitter van ZonMw, en Frank Kooiman, directeur Infectieziektebeleid bij het ministerie van VWS, trappen het congres af met een eensgezinde vraag: alle tandwielen betrokken bij een pandemische crisis zijn getest en werken, maar hoe zorgen we ervoor dat ze smooth lopen? Ikram en Kooiman leggen de nadruk op het belang van samenwerking en communicatie. Wat zijn de belangrijkste doelen van vandaag?
Eerste pandemische stresstest
“De pandemie was op verschillende plekken in de samenleving een stresstest,” zegt Ikram. Het gaat erom dat wij als samenleving klaar zijn voor de eerstvolgende uitdaging. Ieder individueel instituut, zoals ziekenhuizen, GGD-organisaties, ouderenzorg, is in staat geweest op hoog tempo te reageren op de COVID-19-pandemie. Echter moeten we, om pandemisch paraat te zijn, focus aanbrengen voor het geval van een volgende pandemische crisis. Ikrams doel voor vandaag is duidelijk: hij wil niet alleen spreken over de best practises, maar ook over good practises. Wat heeft al het onderzoek tijdens en na de pandemie opgeleverd? Wie heeft wat gedaan? Er zijn nog altijd lacunes in onze kennis over pandemische crises. Hoe implementeren we de opgedane kennis in de samenleving? Ikram is blij met de stampvolle zaal en hoopt dat het congres bij kan dragen aan het interdisciplinair contact en het vormen van een netwerk.
“Dit congres is niet het einde,” benadrukt Ikram. “Zie het als rustmoment om als gemeenschap bij elkaar te komen.” Bovendien zijn er nog een aantal urgente vragen over de nasleep van de COVID-19-pandemie, bijvoorbeeld long covid en de gevolgen van de lockdown voor het onderwijs. “Er zijn genoeg vragen die nog beantwoord moeten worden.”
Prof. dr. Arfan Ikram
voorzitter van ZonMw
Frank Kooiman
directeur Infectieziektebeleid bij ministerie van VWS
Verkokerd
Kooiman heeft, net als Ikram, bewondering voor hoe iedere individuele instantie heeft kunnen reageren op de pandemische crisis. Ook hij ziet nog uitdagingen in de communicatie en samenwerking tussen deze instanties. Hij benadrukt dat iedere beleidskeuze gevolgen heeft voor de gehele zorg. Daarom is het van groot belang dat we niet verkokerd kijken naar een volgende pandemische crisis.
Dijkman attendeert Kooiman op de aangekondigde bezuinigingen van het nieuwe kabinet. Het klopt, geeft Kooiman toe, dat we als ministerie wel even opkeken van het hoofdlijnenakkoord. Er is met het hoofdlijnenakkoord onzekerheid gekomen over de beschikbare financiële middelen. Tegelijkertijd benadrukt het hoofdlijnenakkoord het belang van een brede weerbaarheid tegen dreigingen van buitenaf. Er vinden nu gesprekken plaats met de nieuwe minister Fleur Agema (PVV) en ondertussen blijven we zoveel mogelijk doorwerken. Ook liggen er nog kansen om via andere wegen onze doelen toch te realiseren.
Hoe kijken de gastheren van het congres zelf terug op de coronacrisis? Wat zijn hun persoonlijke lessons learned?
“De tandwielen liepen nog niet smooth. Hoe zorgen we voor een toekomstbestendige samenwerking?”
Tandwielen
Ikram zag dat de individuele organisaties het hoofd konden bieden aan de pressure cooker situatie: “Maar de tandwielen liepen nog niet smooth. Hoe zorgen we voor een toekomstbestendige samenwerking?” Kooiman ziet kansen liggen in de brede toepassing van beleid dat tijdens COVID-19 is ontworpen. Zo zijn de protocollen van patiëntenspreiding al effectief toegepast op de overstromingen in Limburg.
De gastheren zijn monter en — ondanks de uitdagingen, die zich vooral in de samenwerkingen bevinden — hoopvol. We gaan door naar de eerste keynote speaker, prof. dr. Aura Timen, die ons meeneemt door het veranderlijke pandemische landschap.