“Mijn lievelings: Care, Cure, Public Health”

Draaikolk met klokken

Want bij ‘pandemische paraatheid’ denken we natuurlijk allemaal aan de recente covid-periode. Maar er zijn veel meer bedreigingen en uitbraken geweest, zo laat ze ons zien aan de hand van een wervelende draaikolk met klokken en jaartallen. Timen: “Konden we de klok maar terugdraaien om precies te kijken wat er aan de hand was en hoe we hebben gereageerd in de covid-periode, nietwaar? Nou, dat heb ik even gedaan, maar dan wel voor de afgelopen 30 jaar.”

No-brainer

Het vliegt ons al snel om de oren, de momenten dat het OMT bij een bedreiging in actie moest komen. Timen: “Ebola, in 1995. En Marburg, 2008. Lassa, 2019. Kinkhoest, mazelen. Het is een no-brainer dat de mazelen weer gaan terugkomen. Influenza, 1990, zelfde verhaal. Legionella in Bovenkarspel. MRSA in varkens. Q-koorts. De vraag is 'what's next?’. En natuurlijk de moeder aller pandemieën, de COVID-19 uitbraken. Ook hier kunnen we ons afvragen: ‘whats next’? En: hoe kunnen we ons beter voorbereiden op een nieuwe bedreiging?”

Care Cure Public Health

Inmiddels werkt Timen minder dicht bij het vuur, als hoogleraar aan de Radboud Universiteit. Zoals ze zelf zegt: “Na de aankondiging van de dagvoorzitter moet ik het nu wel waarmaken met mijn presentatie.” En dat doet ze met verve. “Ik ben nu 2 jaar weg uit het OMT, maar ik heb nog steeds intensief contact met het werkveld en met de wereld van het onderzoek." Als ze komt te spreken over de definitie van ‘pandemische paraatheid’ wijst ze ons als piloot en gids op twee belangrijke zaken: “Bij pandemische paraatheid moeten we onze onderzoeksagenda vooral richten op een  ‘prototype’ crisis. En –dit is mijn lievelings– hoe zorgen we dat de keten ‘care, cure, public health’ wordt versterkt. Dus niet alleen in de ziekenhuizen en de instellingen, maar in de hele samenleving en alle partners in alle ketens.” 

Speciale doelgroepen

Ze wijst daarbij specifiek op de speciale behoeften van speciale doelgroepen, bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking of bewoners van instellingen. Timen: “We hebben te laat gezien dat die veel harder werden geraakt door de effecten van de covid-pandemie.” En dat komt vooral, zo blijkt uit het vragenrondje met de zaal, door het niet op tijd verzamelen en koppelen van data. Timen: “Denemarken was daar bijvoorbeeld veel sneller en beter in. Hoe kunnen we daar van leren?”

Twee ‘buckets’

“Ik ben niet de enige die slapeloze nachten heeft gehad in de afgelopen 30 jaar…” gaat Timen verder met haar presentatie. Ze laat een interview zien met Dr. Fauci. Timen: “Hij heeft het over de twee emmers… Dat is niet zo mooi in het Nederlands, dus ik noem het maar ‘buckets’. De ‘scientific bucket’ en de ‘public health bucket’. De grote stappen in de pandemische paraatheid zijn gezet in die eerste bucket. De tweede bucket zit wat minder vol. Daar zijn wat dingen misgegaan, vooral op het gebied van communicatie en politiek. Hij wijst ook op een groot gevaar bij pandemische paraatheid: het collectieve geheugen vergeet snel.”  

Wetenschappelijke lacunes

Daarna plaatst Aura Timen snel een eigen emmer. “Hoe vullen we onze preparedness-bucket? Hoe vullen we onze onderzoeksagenda?” Die emmer is nog lang niet vol, concludeert ze: “Er zijn operationele lacunes, maar ook nog wetenschappelijke lacunes. Er is een rijkdom aan gegevens en informatie, maar hoe leggen we de connectie met de operationele gereedheid, met de pandemische paraatheid?” Ze richt zich op de zaal: “Vul die lacunes, vandaag is daarbij een goede stap, zoek elkaar op en leg de connecties.”

Reactie op bezuinigingen

Tot slot toont ze het beeld van een smeltende ijsberg. De vergelijking met global warming dient zich aan. Timen: “Dit beeld, dit moeten we niet willen. Laten we vandaag beginnen met klaar zijn voor morgen!” Tijdens het vragenrondje met de zaal komt er een vraag over aangekondigde bezuinigingsvoorstellen op het gebied van pandemische dreigingen. De rode draad van het betoog van Aura Timen was het belang van duurzame financiering en investering in innovatie. Ze zegt over de voorgenomen bezuinigingen: “Ik heb u laten zien dat het van groot belang is om te investeren in pandemische paraatheid. U bent hier nu allemaal samen vandaag. Een gezamenlijke reactie van u, de mensen in de zaal, in gemeenschappelijkheid, zou niet verkeerd zijn.”